Stres i gazy – co mają ze sobą wspólnego i jak sobie z nimi radzić?

W roku 2010 w jednym z wydań Newsweeka pojawił się artykuł pt. Mamy drugi mózg – w jelitach. Autorka tekstu przytoczyła w nim wiele opinii naukowców, którzy dowiedli, że układ trawienny jest bezpośrednio i mocno zsynchronizowany z układem nerwowym. Nic więc dziwnego, że zdarza nam się mieć biegunkę przed ważną rozmową w pracy lub wymiotujemy, gdy czeka nas egzamin. O ile łatwo nam zaakceptować takie dolegliwości w kluczowych momentach naszego życia, zapominamy, że stres może dawać o sobie znać na co dzień. Potwierdzeniem tej tezy jest choćby wysyp pacjentów cierpiących na zespół jelita drażliwego czy włączenie do terapii depresji środków wspomagających układ trawienny. Jeśli więc dolegliwości ze strony jelit pojawiają się niemal codziennie, warto zastanowić się, czy nie czas na urlop.

Czytaj także: Dyspepsja czynnościowa: przyczyny, objawy, diagnostyka, farmakologia i profilaktyka – Kurierlubelski.pl

Dieta i stres w schorzeniach układu trawiennego

Gdy dokuczają nam problemy żołądkowo-jelitowe, swoją uwagę kierujemy przede wszystkim na dietę, którą obarczamy winą za uciążliwe dolegliwości. Jednak co w przypadku, gdy nasz jadłospis jest wzorcowy, godziny posiłków powodują aplauz każdego dietetyka, a jelita wciąż dokuczają?

Możliwości są dwie. Być może cierpimy na nietolerancję lub alergię pokarmową i wyeliminowanie szkodzących nam produktów sprawi, że wstydliwe objawy miną. Istnieje również wysokie prawdopodobieństwo, że winę za wzdęcia, gazy, bóle brzucha czy żołądka ponosi stres. Pierwszym krokiem do zrozumienia przyczyn dolegliwości jest próba stwierdzenia, czy objawy nasilają się po spożyciu określonych produktów. Jeśli tak, możemy przypuszczać, że mamy do czynienia z nietolerancją czy alergią pokarmową. W przypadku, gdy symptomy nie są związane z żadnymi posiłkami, pora na rozważenie urlopu i znalezienie chwili na odpoczynek. Pamiętajmy jednak, że samodzielnie postawiona diagnoza to za mało. Wszystkie dolegliwości wymagają konsultacji z lekarzem, dlatego nie zwlekajmy i umówmy się na wizytę.

Zdrowe gazy istnieją!

Specjaliści piszący dla portali CalmClinic i Stresshack są przekonani, że stres może powodować kłopoty trawienne, których objawem są nadmierne gazy. Badacze uważają, że zdrowy człowiek wydala gazy zgromadzone w jelitach nawet 12-25 razy dziennie. Problem pojawia się jednak wtedy, kiedy do zwyczajnego pozbycia się powietrza zgromadzonego w jelitach dochodzi silny dyskomfort i nieprzyjemny zapach usuwanych treści. Takie objawy mogą być powodem do niepokoju, ponieważ sugerują kłopoty trawienne. W wielu przypadkach powodem nadmiernego gromadzenia się gazów w jelitach jest stres.

Stres i gazy – co mają ze sobą wspólnego i jak sobie z nimi radzić?

Choć trudno sobie wyobrazić, w jaki sposób stres wpływa na powstawanie gazów w jelitach, badania dowodzą, że wiele przypadków kłopotów jelitowych jest związana właśnie z napięciem emocjonalnym. Tę ciekawą zależność wyjaśniają, m.in. autorzy artykułów dla Stresshacker, którzy przytaczają wyniki analiz specjalistów gastrologów. Według nich zdenerwowanie sprawia, że połykamy więcej powietrza, jakie przedostaje się do układu trawiennego, powodując gazy.

Ponadto wzburzenie emocjonalne (za sprawą wydzielanych hormonów) powoduje zwiększenie wydzielania kwasu żołądkowego, co może powodować wzdęcia. Sposobem na zmniejszenie problemu jest opracowanie własnej metody redukowania połykanego podczas spożywania posiłków powietrza. Powolne jedzenie i dokładne przeżuwanie z pewnością pozwoli uniknąć gazów. Dodatkowo warto zadbać o regularne godziny posiłków. Dobrym rozwiązaniem będzie także wyrobienie sobie nawyku niesięgania po przekąskę w sytuacji stresowej. Warto także ograniczyć spożywanie produktów mogących wpływać na nadmierne produkowanie gazów. Są to przede wszystkim strączki, warzywa kapustne oraz mleko i jego przetwory

fot. zioła na wzdęcia i gazy, źródło iberogast.pl

Neurogastrologia?

Badacze wiążą powstawanie gazów ze stresem nie tylko z powodu połykania powietrza w trakcie posiłków czy zwiększenia wydzielania kwasu żołądkowego. Według  niektórych badaczy (m.in. Dr Michael Gershon z Columbia University Medical Center) układ trawienny jest pokryty gęstą siecią komórek nerwowych identycznych do tych, które występują w korze mózgowej. Jak nietrudno się domyślić, wszystko, co dzieje się w układzie nerwowym, przenosi się także do układu trawiennego. Dr Gershon, po przeanalizowaniu struktury jelit zauważył także, że w jelitach znajduje się ponad 100 milionów neuronów, czyli mniej niż w mózgu, ale więcej niż w rdzeniu kręgowym albo w obwodowym układzie nerwowym.

Według badacza to dowód na to, że układ trawienny jest naszym drugim mózgiem, dlatego reaguje na emocje (w tym na stres), zapewnia nam odporność i alarmuje, gdy w organizmie dzieje się coś niepokojącego. Zaskakujący jest również odkryty przez specjalistę kierunek komunikacji pomiędzy mózgiem a jelitami – z badań wynika bowiem, że aż 90% wszystkich impulsów nerwowych przebiegających nerwem błędnym kieruje się od jelit do mózgu, a tylko 10% odbywa się w kierunku odwrotnym. Wszystko wskazuje więc na to, że mózg jest atakowany informacjami z jelit. Te zależności wymagają jeszcze wielu badań, jednak specjaliści już dziś są przekonani, że rosnąca liczba osób borykających się z kłopotami trawiennymi to pokłosie chronicznego stresu.

Układ trawienny jest ściśle połączony z układem nerwowym, dlatego osoby, które są chronicznie zestresowane mogą odczuwać wiele nieprzyjemnych dolegliwości ze strony jelit. Sposobem na rozwiązanie problemu nadmiernych gazów czy wzdęć jest uregulowanie trybu życia, wprowadzenie stałych pór posiłków oraz wyeliminowanie z diety składników powodujących rewolucje żołądkowe. Pomocne w walce z kłopotami trawiennymi mogą być także preparaty ziołowe dostępne w aptekach, o które możesz zapytać farmaceutę. Nie zapominajmy jednak, że nic nie uspokoi jelit tak, jak zwolnienie tempa, odpoczynek na łonie natury i wyłączenie telefonu na przynajmniej tydzień.

 
Źródła: