Zespół suchego oka, to często występująca jednostka chorobowa, szczególnie w grupie osób dorosłych. Istotą przypadłości jest zaburzenie nawilżania powierzchni oka. Przyczyna może leżeć w nieprawidłowym składzie lub nadmiernym parowaniem filmu łzowego oka.
W efekcie dochodzi do wysychania rogówki oraz spojówki.
Jak się objawia?
Problem z suchym okiem występuje najczęściej:
- u kobiet w trakcie menopauzy,
- pacjentów z chorobami autoimmunologicznymi (szczególnie w przypadku twardziny i zespołu Sjögrena),
- dermatologicznymi
- czy neurgologicznymi.
Bywa, że jest to powikłanie laserowej korekcji wzroku, stosowania leków przeciwarytmicznych czy przeciwmigrenowych. Szczególnie narażeni na problem suchego oka są palacze tytoniu.
Typowe objawy zespołu to:
- pieczenie oczu,
- uczucie piasku pod powieką,
- przekrwienie oka
- lub obecność wydzieliny surowiczej w worku spojówkowym.
Dolegliwości nasilają się zimą, w suchym i gorącym klimacie, podczas pracy przy komputerze, a nawet w trakcie zespołu napięcia przedmiesiączkowego. Osoby cierpiące na zespół suchego oka źle tolerują soczewki, bywa że suchości oczu towarzyszą podobne objawy w jamie ustnej [1].
Jak diagnozować tę przypadłość?
Jeżeli stwierdzimy u siebie obecność niektórych z wyżej wymienionych objawów, należy zainwestować w sztuczne łzy i stosować je kilka razy dziennie. Takie krople są dosyć tanie oraz dostępne w każdej aptece. Jeżeli nie przynoszą one odpowiedniej ulgi, wymagana jest konsultacja okulistyczna.
Do specjalisty z dziedziny okulistyki możemy wybrać się ze skierowaniem od lekarza rodzinnego lub w ramach wizyty prywatnej. W jednym miejscu możemy skonsultować się z różnymi specjalistami zarówno na ścieżce refundowanej przez NFZ, jak i odpłatnie. Gabinety okulistyczne są w pełni wyposażone, dzięki czemu cały proces diagnostyczny jest możliwy do przeprowadzenia w jednym miejscu.
Po zakropleniu do gałki ocznej fluoresceiny (barwnika) ocenia się szybkość wysychania oczu. Co więcej, czynność ta pozwala na sprawdzenie występowania punktowych ubytków nabłonka w dolnej części rogówki lub w obrębie szpary powiekowej. Innym badaniem jest test Schirmera polegający na umieszczeniu paska bibuły w worku spojówkowym i ocena stopnia jego nawilżenia po 5 minutach [1,2].
Metody leczenia
Nie można wyleczyć przyczyny zespołu suchego oka, proces terapeutyczny ma charakter objawowy i przewlekły.
- Pierwszym krokiem jest zaprzestanie palenia tytoniu.
- Następnie należy zredukować czas spędzony przed monitorem lub zmniejszyć kąt nachylenia ekranu – wtedy szpara powiekowa będzie węższa, przez co zmniejszy się wysychanie filmu łzowego.
- Konieczne jest regularne stosowanie sztucznych łez. Istnieją także żele do stosowania na noc, dobrze nawilżają i działają przez dłuższy czas. Niestety przejściowo pogarszają jakość widzenia ze względu na tworzoną przez nie grubą warstwę na rogówce.
W wybranych przypadkach lekarz zaleca krople zawierające sterydy lub preparaty z cyklosporyną A. Należy pamiętać, że terapia tymi lekami wymaga ścisłej kontroli specjalisty ze względu na możliwe działania niepożądane. Opisuje się również korzystny wpływ suplementacji kwasów omega-3 i omega-6 [1,3].
Bilbiografia:
1 – Prost M., Zespół suchego oka, mp.pl
2 – Janine A. Clayton, Dry Eye, The New England Journal of Medicine, 2018
3 – Stodolska-Nowak A., Siwiec-Prościńska J., Zespół suchego oka, Okulistyka po Dyplomie, 2018