Trądzik pospolity jest częstym i istotnym problemem dermatologicznym dotykającym głównie kobiety i mężczyzn w wieku prokreacyjnym. Może on również wystąpić u osób będących w starszym wieku. Wystąpienie choroby może być uwarunkowane genetycznie, może także być skutkiem działania niekorzystnych warunków środowiskowych, takich jak klimat lub pora roku, stosowania nieodpowiedniej diety (szczególnie bogatej w węglowodany) i palenia tytoniu.
Ogromny wpływ na powstawanie trądziku ma również środowisko wewnątrzustrojowe, chodzi tu o zmiany hormonalne.
Łojotok jest ważnym elementem towarzyszącym trądzikowi pospolitemu.
Zwiększona produkcja łoju, będąca jednym z kluczowych elementów występowania i utrzymywania się zmian trądzikowych, jest wywołana przez pobudzone do pracy gruczoły łojowe.
- Ze wszystkich androgenów największy wpływ na produkcję łoju i proliferację komórek naskórka ma pochodna testosteronu zwana dihydrotestosteronem.
- Estrogeny natomiast działają antagonistycznie, czyli przez wpływ na gruczoły łojowe i mieszki włosowe, na których występują receptory dla nich, zmniejszają łojotok. Zatem możemy mówić o działaniu miejscowym, bezpośrednim. Hormony te działają również pośrednio, hamując produkcję androgenów.
- Jeżeli chodzi o progesteron to, w pierwotnej postaci i w stężeniu utrzymującym się w granicach normy, nie wykazuje działania prołojotokowego, ale jego pochodne już tak.
Objawy wysokiego poziomu androgenów u kobiet
Hiperandrogenizm, poza wywoływaniem trądziku, objawia się hirsutyzmem, czyli pojawieniem owłosienia w miejscach typowych dla mężczyzn (twarz, plecy, klatka piersiowa, brzuch).
Na podwyższenie poziomu omawianych hormonów wskazuje również:
- obniżenie tonu głosu,
- łysienie skroniowe,
- a także zaburzenia miesiączkowania
- czy obniżenie libido.
Możliwości leczenia trądziku
Skoro znamy mechanizm działania hormonów płciowych w powstawaniu trądziku, możemy to wykorzystać i zastosować leki, które działają do nich przeciwstawnie. Terapia polega na doustnym podawaniu antyandrogenów i środków blokujących produkcję androgenów, np. estrogenów.
Terapię hormonalną zazwyczaj łączy się z leczeniem zewnątrzustrojowym, gdzie stosowana jest np. maść na trądzik Skinoren, która zawiera kwas azelainowy mający działanie regulujące procesy rogowacenia naskórka oraz przeciwzapalne.
Musimy się przy tym przygotować na to, że leczenie jest długotrwałe. Podczas leczenia i po jego zakończeniu powinniśmy odpowiednio pielęgnować skórę, używając preparatów przeznaczonych do skóry trądzikowej, tłustej lub mieszanej. Ważne jest również stosowanie środków działających złuszczająco. Umożliwiają one pozbycie się nadmiaru zrogowaciałego naskórka, a tym samym zmniejszają możliwość zaczopowania ujścia gruczołów łojowych.
